Những tác phẩm xã hội học Rainer Zitelmann

Tâm lý giới siêu giàu

Năm 2017, nghiên cứu của Zitelmann về những người siêu giàu với khối tài sản từ hàng chục tới trăm triệu được xuất bản với tựa đề: The Wealth Elite (Giới tinh hoa của cải). Nghiên cứu được thực hiện với 45 cuộc phỏng vấn sâu với những người siêu giàu, hầu hết là các doanh nhân tự lập nghiệp. Đây là một nghiên cứu khoa học xã hội định tính, vì không có mẫu đại diện cho nhóm người siêu giàu. Hầu hết những người được phỏng vấn đều là những triệu phú tự thân. Nghiên cứu cho thấy một tỷ lệ cao người siêu giàu đã kinh doanh khi họ còn học phổ thông hoặc học đại học. Ngược lại, trình độ học vấn không đóng vai trò quyết định trong việc xác định mức độ giàu có trong nhóm: Ở nhóm một phần tư phía trên (tài sản từ 300 triệu đến 3 tỷ EUR), thậm chí số người không có bằng đại học còn lớn hơn nhóm một phần tư ở phía dưới (tài sản từ 10 đến 30 triệu EUR).

Trong những quyết định của mình, những người giàu thường ít bị dẫn dắt bởi các phân tích, mà họ hành động theo trực giác. Kiến thức ngầm tích luỹ được do trải nghiệm tự học - thường không chính thức - quan trọng hơn nhiều so với giáo dục hàn lâm. Tất cả những người được phỏng vấn đều hoàn thành bài kiểm tra tính cách dựa trên phương pháp “Big Five”. Kết quả chỉ ra rằng sự tận tâm ở những người giàu đặc biệt mạnh mẽ, trong khi chứng loạn thần lại đặc biệt yếu. Sự hướng ngoại và cởi mở với những trải nghiệm mới cũng hết sức rõ rệt. Điều này phù hợp với những kết quả nghiên cứu trước đó. Ngược lại, các nghiên cứu cho đến nay vẫn đánh giá thấp vai trò của kỹ năng bán hàng đối với thành công tài chính của những người giàu, trong khi bản thân họ lại đánh giá rất cao tầm quan trọng của những kỹ năng này.

Hầu hết người giàu đều từng phải đối mặt với những thất bại và khủng hoảng đáng kể trên con đường làm giàu – Các cuộc phỏng vấn đã chỉ ra nhiều điểm tương đồng trong cách họ đối phó với thất bại. Một kết quả quan trọng nữa của nghiên cứu là: Nhiều người siêu giàu tự thân là những người không giống với số đông, họ thường đi ngược xu hướng chung của xã hội và gây dựng tài sản của mình theo cách này. Nghiên cứu này đã nhận được sự quan tâm trên toàn thế giới, và đã được xuất bản bằng tiếng Đức, tiếng Anh, tiếng Trung và tiếng Hàn. Báo "Financial Times" viết: "Rainer Zitelmann’s study of the psychology of the super rich is an ambitious project. Few could be better qualified for it than Dr Zitelmann – an historian, sociologist, journalist, businessman and investor. There has been no comparable study and it is a compelling read for all who need to understand the characteristics and motivations of rich entrepreneurs. These people drive economic growth, back innovation, create jobs and finance philanthropic projects. So why has such a study never been attempted before? It is hard to access these people and design questionnaires that generate a meaningful response."

Định kiến về người giàu

Năm 2020, cuốn sách The Rich in Public Opinion (Người giàu trong mắt công chúng) của Zitelmann được xuất bản. Zitelmann phê phán rằng những nghiên cứu khoa học về định kiến cho đến nay hầu như không đề cập đến thiểu số người giàu. Cuốn sách của ông dựa trên một cuộc khảo sát quốc tế của các viện thăm dò ý kiến Allensbach và Ipsos MORI ở Đức, Mỹ, Anh và Pháp. Trên cơ sở của cuộc khảo sát, xã hội chia ra làm ba nhóm người, đó là các nhóm "đố kỵ", "không đố kỵ" và "nước đôi". Nhóm những người đố kỵ bao gồm 33% ở Đức, 34% ở Pháp, 20% ở Mỹ và 18% ở Anh. Hệ số đố kỵ xã hội cho biết tỷ lệ đố kỵ và không đố kỵ trong một quốc gia. Giá trị 1 có nghĩa là số người đố kỵ và khong đố kỵ ngang bằng nhau. Giá trị dưới 1, số người không cảm thấy đố kỵ xã hội nhiều hơn; giá trị trên 1, số người đố kỵ xã hội cao hơn. Hệ số đố kỵ xã hội là kết quả của tỷ lệ giữa những người đố kỵ và những người không đố kỵ. Theo đó, sự đố kỵ xã hội cao nhất là ở Pháp với 1,26, tiếp theo là Đức với 0,97. Ở Mỹ (0,42) và Anh (0,37), tỷ lệ này thấp hơn đáng kể. Giữa các nhóm đố kỵ và không đố kỵ, quan điểm về hàng chục đặc điểm tính cách khác của người giàu cũng được thể hiện ra hết sự khác biệt. Nhóm người đố kỵ cho rằng ích kỷ, tàn nhẫn, ham vật chất, kiêu ngạo, tham lam, lạnh lùng và hời hợt là những đặc điểm tính cách phổ biến nhất của người giàu. Chỉ có hai trong số 25 đặc điểm tính cách mà những người đố kỵ xã hội gán cho người giàu là tích cực, trong khi 23 đặc điểm khác là tiêu cực. Trong khi đó, ở nhóm những người không đố kỵ xã hội, thì người giàu được cho là siêng năng, thông minh, táo bạo, duy vật, sáng tạo và có tầm nhìn xa trông rộng.